Freitag, 22. November 2013

لگام مفرغي Fermium bronze mixed metal zinc and copper

لگام مفرغ = فلز آمیخته از روی و مس
اين تصوير لگام مفرغي يكي از شگفت‌انگيزترين ساخته‌هاي ايرانيان است ... شاید با نگاه گنوسیستی و تضاد درونی انسان با خودش و دو قطبي بودن خوبی و بدی در درونيات ، مربوط باشد... اما هر چه هست براي من منبع الهام اين چند سطر بوده و اميد دارم روزي رازهاي نهفته در اين ظرف آشكار شود ... پدران ما شگفت مردماني بوده اند ..!
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
درگرفتــه جنگ ، جنگ تــن به تــــن
کشمکش افتاده در مــن های مــــن

کشت و کشتارست امشب در تنــم
بدترین تصویـر جنگ امشب ؛ منــــم

یک «مـــن» از يك نیمه‌ی انسانی‌ام
جنگ دارد بــــا «مـــن» ِ اینسـانی‌ام

در درونــــم كـــــــودك بـــي مـــادرم
جنگ دارد با خـــــودش در پيكــــرم

كـودكــي ســرکش تـــر از چنگیزهــا
جنــــگ دارد با مـــن از پــــرهيــز‌هــا

كـودكي در جــان من مـــاري دوســر
مـــــوزمــــاري از هيــــولا هــــار تـــر

كـــــودكــــي دانـــاتر از صــد پيـرمـرد
اژدهـــايـــي مــــارمـــولك در نبـــــرد

كـــودكـــي انگـــــار يك مـأمـور جنگ
در مصــــافـــــم شر تر از تیمـور لنگ

كاش مي‌شدمن بدانم كيست اين
هيچ گويي شكل كودك نيست اين

یک هیولا در تنم شکل من است ؟
يا فرشته در دلــــم آبستن است ؟

من کیم من؟ این منم یا آن منم ؟
یا دو مـــن لج کرده با هم در تنم ؟


ــــــــــــــــ حسب‌حال ـــــــــــــ
مشق انديشه ... ... ربوار باراني

Mittwoch, 13. November 2013

شکر نذری علی‌ بیک

......دندونم بد جور درد میکرد خالی شده بود ..یه تیکه دسنمال کاغذی را گلوله کردم و فروبردم تو شیشه ی الکل وجاسازی کردم تو پوسیدگی ....   سه چار کیلو شکر نذری را برداشتم ببرم بدهم تکیه محل ..  چندتا از دوستان دورم را گرفتند که چه عجب این طرفا یکی گردنمو گرفت ماچ کنه یهو پس کشید ..  هرچی فحش مذهبی بود نثار کرد ..   که ملعون خبیث آدم شب عاشورا عرق میخوره ..      اصلاً فرصت ندادند حرف بزنم ... یه کتک سیر شوخی شوخی خوردیم ..   ماهم به خار مادر همشون صلوات فرستادیم ..   شکر را بردیم دادیم یه مسجد دیگه ...   بی پدرا با اون عدالت اسلامی شون..  دارم با تن کوفته این مطالبو مینویسم.. جان تو
 
 علی‌ بیک

Dienstag, 29. Oktober 2013

دلواپسی, همایون حسینیان تهرانی‌ Homayon Hosseinian Tehrani


دلواپسی .
=======
درست نمی‌شنیدم که چه می گوید . بسیار آرام گفت : شنیدی ؟ من هم گفتم : نه ، کمی بلندتر بگو .
گفت : "نمی‌تونم . داره میره شیراز . پاشو بیا خونه ما . من سه روز تنهام ، تنهای تنها . بیا با هم خوش بگذرونیم" .
گوشی را که گذاشتم ، کمی دلواپس شدم . هم دوست داشتم بروم ، هم نمی‌خواستم بروم . دلم می‌گفت : "مرد ! پاشو راه بیافت . از این بهتر نمیشه" !
این پا و اون پا میکردم . همسرش داشت میرفت شیراز و این بهترین زمان بود که من با او تنها باشم . همسر من هم که رفته بود آلمان پیش دخترمان . من هم بدجوری تنها بودم .
به خودم گفتم : اما اگر بروم و مانند پارسال همسرش نرفته برگردد چه ؟ دوباره آبروریزی . دوباره داد و فریاد و اشک و آه و ناله . دوباره بانویم من را می‌گذارد و می رود پیش دخترمان یا پسرمان در مالزی و همانجا می‌ماند و باز شکایت می‌کند و داد و بیداد راه می‌اندازد . بچه ها هم همیشه پشت مادرشان می‌ایستند و پدر من را در می‌آورند .
شاید راهرو خانه را هزاربار رفتم و برگشتم . از بس دستم را در موهایم کرده بودم کف راهرو از مو پر شده بود ، مانند کف آرایشگاه .
دلواپسی داشت من را می‌کشت .
.
سرانجام رفتم پشت در ، کلید را چرخاندم و در را بستم . کلید یدک را هم برداشتم و هر دو را در یک پاکت گذاشتم و پنجره را باز کردم و فریاد زدم : مشدی رجب ! مشدی رجب !
سرایدار ساختمان آمد زیر پنجره . پاکت را از لای نرده ها انداختم پایین و گفتم : "مش رجب ، این پاکت را پیش خودت نگه دار . اگر من خودم را دار زدم هم در را به روی من باز نکن !" . مشدی رجب پوزخندی زد و گفت : "خسروخان ؟ باز فیلتون یاد هندستون کرد ؟ بابا موهاتون سفید شده ، دارین نوه دار می‌شین . از شما دوره ، زشته ، اَی بابا . خانوم بیاد می‌دونین چی میشه ؟" .
پنجره را بستم و با خودم لبخندی زدم و گفتم : "آخیش ! دیگه نمی‌تونم برم پیشش . زندونی شدم !" .
گوشی تلفن را برداشتم و به او زنگ زدم . آرام گفتم : "سلام . رفت ؟ تنهایی ؟" . گفت : "نه ، اما داره میره . نیم ساعت دیگه راه بیفت . زود بیا که دلم برات لک زده فدات بشم !" .
گفتم : "نه نمیام ! تو خونه زندونی ام" .
گفت : "باشه ، من میام خونه تو" .
گفتم : "نیا در بسته‌ست . کلید ندارم . دست از سرم وردار . باباجون من تخته دستی یه ملیون تومن بازی نمیکنم . پارسال هیفده ملیون تومن به تو باختم . زنت که به زنم گفت ، پدرم اومد پیش چشمم" .

آرام گوشی را گذاشتم .
  "همایون حسینیان تهرانی"‌

Freitag, 18. Oktober 2013

قاصدک را به حرف آوردم رضا مقصدی Iranian poet Reza Maghsadi

قاصدک


...............................
قاصدک را به حرف آوردم
گفت: ازدور دست ، آمده است.
چون خیالی به نازکی ِ نسیم
مثل مهتابِ مست، آمده است.

گفتم از دل، خبر، چه آوردی ؟
از خبر های تر، چه آوردی ؟

گفت : آواز عاشقان، امروز -
آبی ِ عشق را معطر کرد .
هرکجا ارغوانِ تازه شکفت
از برایم به غیر عشق ، نگفت.

شبنم ِباغ بیقراریِ ما -
آرزوی سپیده، در بر کرد.

باز باران ، ترانه خوان شده است
با غزلهای شادمانه ی سبز-
معنی ِ مهربانِ جان شده است.

گفتمش: از درخت حرفی نیست ؟
ریشه ی سیبِ سرخ، شاداب است ؟
گفت: شادا درین خزانِ بلند -
ریشه را روشنایی ِ آب است.

- قاصدک از منَت، خبر بوده ست ؟
هیچ دانی دلم چه آشفته ست ؟ :

ازبرنج وُ تُرنج وُ نارنجم-
داستانی ، شگفت می خوانم ؟
همصدا باسروده ی " نیما"
تا سرودِ سپیده ، می رانم ؟

چشم من - این جزیره ی پاییز-
پرده در پرده، آب می گیرد؟
با خیا لی قشنگ، این دلِ من
رنگِ یک شعر ِناب می گیرد ؟

گفت : در جانِ باغ ِ "لاهیجان"
یک گُل ِبیقرار ، روییده ست.
چشم در چشم ِ آسمانِ سیاه
عطر بیدار ِ عشق را ، چیده ست.

آن گُل ِ بیقرار ، در غم توست.
شاعرا ! عاشقانه ، همدم توست.
رضا مقصدی
......................

آلمان . شهریور 92
reza.maghsadi1@gmail.com

Donnerstag, 10. Oktober 2013

Alice Munro Nobel Prize for Literature

The Canadian writer Alice Munro has been awarded this year's Nobel Prize for Literature. Born in 1931, the author is a best-selling author with her ​​rich narrative work in the Anglo-Saxon world. She lives in Ontario and British Columbia. The picture was taken in 2009 during a performance in Dublin. (Photo: Keystone / AP / Peter Morrison)

*************
Die kanadische Schriftstellerin Alice Munro erhält den diesjährigen Nobelpreis für Literatur. Die 1931 geborene Autorin ist mit ihrem reichen erzählerischen Werk im angelsächsischen Sprachraum eine Bestsellerautorin. Sie lebt in Ontario und British Columbia. Das Bild entstand im Jahr 2009 während eines Auftritts in Dublin. (Foto: Keystone/AP/Peter Morrison)
Journal21
 


Freitag, 2. August 2013

روند لجام گسیخته و فزاینده The increasingly unbridled

به دنیا می‌آیند تا اعدام شوند...، الهه بقراط

الاهه بقراط
در طول چهار ماه نخست امسال، 13 حکم اعدام در فروردین، 62 حکم در اردیبهشت، 6 حکم اعدام در ماه خرداد و 46 حکم اعدام در تیرماه در شهرهای مختلف ایران به اجرا در آمده است. ارقام چنان باورناپذیر هستند که «تنها» 6 حکم اعدام به نظر اندک می‌آید! شمار روزافزون اعدام بدون آنکه سخنی از افراد و گروه‌های سیاسی شنیده شود که بر سر «انتخابات» نمایشی و «اصول‌گرا» یا «اصلاح طلب» بودن شیخ حسن روحانی جنجال به راه می‌اندازند، مدتهاست زنگ خطر بی‌تفاوتی مزمن سیاست و جامعه را در برابر جنایات قانونی حکومت به صدا در آورده است 

کار فعالان حقوق بشر و نهادهایی که در این زمینه خبررسانی می‌کنند در چند ماه اخیر بسیار سخت و سنگین بود: اعدام پشت اعدام... جمهوری اسلامی رکورد اعدام را شکست و بر خلاف آنچه به طور رسمی اعلام می‌شود که در جایگاه دوم پس از چین قرار دارد، با توجه به نسبت جمعیت میلیاردی چین به جمعیت میلیونی ایران، سالهاست که با فاصله بسیار، رکورددار صدور و اجرای حکم اعدام در جهان است 

سیاست با قاچاق و اعتیاد

روزی نیست که خبر اعدام چند نفر در این یا آن شهر به طور فردی یا گروهی منتشر نشود. جرایمی که اعلام می‌شوند عمدتا مربوط به مواد مخدر و گاهی نیز در رابطه با قتل و تجاوز هستند. در میان آنها کم نیستند زندانیان سیاسی و دگراندیش و یا افرادی که به اتهاماتی غیر از جرایم کیفری و حتا بر اساس دشمنی‌های شخصی در خانه و خیابان دستگیر می‌شوند و پس از محاکماتی که هیچ کس نمی‌داند به چه شکل برگزار می‌شود، به آسانی آب خوردن به دست جلادان نقابدار و به چوبه دار سپرده می‌شوند

جالب اینجاست که سن این اعدام شدگان بنا بر اطلاعاتی که در رسانه‌های خود رژیم منتشر می‌گردد، تا تقریبا صد در صد به نسل‌هایی مربوط می‌شود که یا در دوران جمهوری اسلامی رشد و نمو یافته‌اند و یا اصلا در سی سال گذشته به دنیا آمده‌اند
kudakan-edam.jpg
در این میان، اعتراض‌ها و محکومیت‌های جهانی از سوی نهادهای بین‌المللی و هم چنین فعالیت‌های روشنگرانه فعالان حقوق بشر در ایران و جهان نه تنها هیچ تأثیری بر روند لجام گسیخته و فزاینده صدور احکام اعدام در ایران نداشته است بلکه مراجع قضایی جمهوری اسلامی همچنان بر این پندار باطل هستند که گویا برخی جرایم از جمله مصرف و فروش مواد مخدر را می‌توان با اعدام از میان برداشت. حال آنکه تجربه عینی خود رژیم در همین زمینه نشان می‌دهد که خرید و فروش و مصرف مواد مخدر اتفاقا از آنجا که یک سر مهم آن به نهادهای نظامی و امنیتی خود رژیم می‌رسد، نه تنها با اعدام متوقف نمی‌گردد بلکه تا زمانی که یک برنامه علمی و اجتماعی برای مهار این پدیده خانمانسوز از سوی یک دولت خدمتگزار و هم چنین نهادهای شهروندی و نیکوکاری مستقل (که در ایران هیچ کدام از اینها وجود ندارد!) پیش برده نشود، اعتیاد و سلطه «برادران قاچاقچی» بر بازار تهیه و توزیع مواد مخدر هرگز مهار نخواهد شد و جوانان مردم، از دختر و پسر، هر روز بیشتر در دام آن گرفتار خواهند آمد و در نتیجه هر روز جوانان بیشتری به جرم داشتن یا مصرف مواد مخدر به چوبه دار سپرده خواهند شد

قانون در جمهوری اسلامی برای داشتن سی گرم ماده مخدر مانند هرویین، کریستل (شیشه) و کراک مجازات اعدام در نظر گرفته است. حال آنکه خود مقامات و زمامداران رژیم نیز می‌دانند نه تنها در ایران بلکه در هر آن کشوری که خرید و فروش و توزیع و مصرف مواد مخدر بیداد می‌کند، قاچاقچیان و اربابان مواد مخدر بدون همکاری نهادهای دولتی و به ویژه نیروهای امنیتی و پلیس نمی‌توانند چنین آسوده جولان بدهند. هم اینان هستند که هنگامی که پای دستگیری و مجازات به میان می‌آید، یک عده جوان بی‌خبر و بی‌گناه را که بیشترشان در بیماری اعتیاد دست و پا می‌زنند، به پای چوبه‌ دار می‌فرستند

اگر بتوان به آمار رسمی و اعلام شده نهادهای رژیم اعتماد کرد، بنا به گزارش منابع حقوق بشری، تا کنون که تنها چهار ماه از آغاز سال 92 می‌گذرد، 13 حکم اعدام در فروردین، 62 حکم در اردیبهشت، 6 حکم اعدام در ماه خرداد و 46 حکم اعدام در تیرماه در شهرهای مختلف ایران به اجرا در آمده است. ارقام چنان باورناپذیر هستند که «تنها» 6 حکم اعدام به نظر اندک می‌آید!

شمار روزافزون احکام اعدام بدون آنکه بجز از نهادهای حقوق بشری، سخن و حتا ناله و فغانی از افراد و احزاب و گروه‌های سیاسی شنیده شود که بر سر «انتخابات» نمایشی و «اصول‌گرا» یا «اصلاح طلب» بودن شیخ حسن روحانی جنجال به راه می‌اندازند، مدتهاست زنگ خطر بی‌تفاوتی مزمن سیاست و جامعه را در برابر جنایات رسمی و قانونی حکومت به صدا در آورده است


عدالت با حذف و اعدام
طی تنها دو هفته نخست تیرماه اعدام 44 زندانی به طور رسمی از سوی قوه قضاییه و رسانه‌های خود رژیم اعلام شده است. در بسیاری از این آمارها، شمار اعدام شدگان افغانی و یا افرادی که به دلایل دیگری دستگیر و اعدام می‌شوند، اعلام نمی‌شود. صدها زندانی در ایران زیر حکم اعدام قرار دارند که احکام بسیاری از آنها به تأیید نهایی رسیده و دیر یا زود به اجرا در خواهد آمد. برای نمونه، در «گزارش تفصیلی، آماری نقض حقوق بشر در خرداد» که از سوی خبرگزاری فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا) منتشر شده، چنین آمده است: «زندان مرکزی بندر عباس در حال حاضر بیش از 3800 نفر زندانی دارد که 500 نفر ایشان در زیر حکم اعدام بسر می‌برند. این در حالیست که محکومیت حدود 300 تن از محکومین به اعدام در زندان بندر عباس به تأیید دیوان عالی کشور رسیده است و خطر اجرای حکم ایشان را تهدید می‌کند»

نظام حقوقی و قضایی در ایران در پیوند با نظام سیاسی در طول بیش از سه دهه چنان دستگاه مخوفی را به وجود آورده است که نه با تغییر رییس جمهوری اسلامی و نمایندگان مجلس فرمایشی می‌توان آن را مهار کرد (تازه، اگر اراده چنین مهاری اصلا در کار باشد!) و نه خانواده‌های وابسته به مافیای روحانیت که بر سه قوه و دستگاه نظامی و امنیتی سلطه دارند، اساسا تمایلی به مهار آن دارند چرا که به تجربه، راز بقای خود و ادامه سلطه انحصاری خویش را بر کشور در همین لجام گسیختگی قانونی یافته‌اند

سالهاست که مسئله ایران نه یک مسئله سیاسی، بلکه بسی فراتر از آن، مسئله تهدید خاک و انسان و گیاه و حیوان و آب و هوا، و در یک کلام، تهدید و نابودی حیات و «اکو سیستم» در آن نقطه‌ نسبتا پهناوری از زمین است که نام‌اش ایران است. هیچ کدام از حملات تاریخی، از یونان و مغول و عرب تا حوادث طبیعی از سیل و زلزله و خشکسالی، تا این اندازه ایران را با بحران فراگیر زیست در آن مرز و بوم روبرو نکرده است. این است که «اعدام» بر این زمینه ویرانگر حتا گاه یک مشکل جانبی به نظر می‌آید!

حذف فیزیکی به مثابه تنها راه حل مؤثر برای پاک کردن صورت مسئله که از همان آغاز به فکر رژیم جمهوری اسلامی رسیده است، زائیده ناگزیر نظامی است که در ایدئولوژی راهنمای آن، خاک و انسان و محیط زیست زمینی اساسا جایی ندارد.

در چنین شرایطی، کودکانی که به دنیا می‌آیند، از هر قوم و طایفه‌ و به هر رنگ و نژادی که باشند، پیشاپیش سرنوشت‌شان رقم خورده است: به دنیا می‌آیند تا به احتمال زیاد جزو جوانانی باشند که به هر حال به یک دلیلی زیر حکم اعدام قرار می‌گیرند. این همه منهای مرگ‌هایی است که بر اثر شکنجه، فشارهای جسمی و روحی و کمبودهای پزشکی در زندان و یا حتا مدت کوتاهی پس از زندان روی می‌دهد. آن هم در حالی که اعوان و انصار و افراد خانواده زمامداران رژیم تقریبا بدون استثناء یا در خارج از ایران به سر می‌برند و یا یک پا برای چاپیدن اقتصادی و حفظ قدرت سیاسی در داخل، و پای دیگر برای سرمایه‌گذاری وعیش و نوش و هم چنین بقا در روز مبادا در خارج از ایران دارند

نه امروز بلکه از سال‌ها پیش به تدریج روشن می‌شد که مسئله در ایران نه بر سر تغییر یا اصلاح نظامی چنین مافیایی و ضدبشری بلکه بر سر بود و نبود کشور است. مسئله بر سر این است که ایرانیان تجربه‌ای را که امروز در اختیار جامعه ترکیه و مصر قرار گرفته است، خود به پایان برسانند. تجربه‌ای که هنوز برایش بهایی سنگین پرداخته می‌شود اگرچه دامنه و بازتاب خود را در کشورهایی می‌یابد که در آنها اسلام‌گرایان، با پشتیبانی «غرب» و «شرق» تلاش می‌کنند به طور «دمکراتیک» و «خزنده» یک بار برای همیشه به قدرت برسند. بهایی که امروز ترکیه و مصر و کشورهای مشابه برای مقاومت در برابر اسلام‌گرایان می‌پردازند، بی‌تردید کمتر از آنی خواهد بود که مانند ایران زیر سلطه یک حکومت اسلامی مجبور به پرداختن‌اش خواهند شد
24 ژوییه 2013
گزارش تفصیلی، آماری هرانا از نقض حقوق بشر در خردادماه

http://hra-news.org/333/15870-1.html
گزارش تیرماه شیرین عبادی از وضعیت حقوق بشر در ایران

کیهان لندن 1 اوت 2013
الاهه بقراط

Sonntag, 21. Juli 2013

برگ درخت انگور Grape tree Leaf



  • برگ درخت انگور
    ===========
    بزرگ شدی ماشالا . مرد میشی ایشالا .
    بزرگ شدی ماشالا . مرد میشی ایشالا .
    آ باریکلا ، یکی تو بخور ، یکی من میخورم . آ باریکلا .
    روی تاب بلند خونه باغمون ، آروم می رفتم و می اومدم و با خودم می خوندم . یک خوشه بزرگ انگور یاقوتی که از درخت مویِ کنار آبنما کنده بودم ، تو دستم بود . دون دون انگورا رو می کندم و می خوردم و می خوندم :
    « یکی من میخورم ، یکی سوسن میخوره ، یک دونه من می خورم ، باز یکی سوسن میخوره ، محسن کوفت بخوره ، محسن زهر میخوره » .
    دلم بدجوری مالش میرفت . ناهار آش ماش با نون سنگک خورده بودم . اما نمیدونم چرا دلم یک جورایی شده بود . چند روزی بود که دیگه تابستون بود و سه ماه بایست تو خونه میموندم تا پاییز بشه و برم دوباره دبستان خودم ! دبستان همایون !
    شاگرد اول شده بودم و بنا بود بابام برام یک رورووک بخره . میرفتم کلاس سوم . اوخ جون !
    اما چرا دلم اونجوری شده بود ، نمیدونم . یک جورایی بودم . داغ بودم . لپ هام می سوخت . شایدم تب داشتم .
    شب پیش ، دم دمای تاریکی ، توی ایوون ، پیش خانجون ، مادربزرگم ، نشسته بودم و با چکش کوچولوش ، پوست تخمه هندونه براش میشکستم و می ریختم تو دامنش . اونم ، ریزریز می خندید و پوست میکند و یکی تو دهن من میگذاشت و دوسه تا تو دهن خودش . ریسه می رفت که به من کلک میزنه !
    « یکی توبخور . هیچی من میخورم . دوتا تو بخور . من که دندون ندارم . آقا شدی ماشالا . پیر بشی ایشالا . آ باریکلا » .
    مامانم با یک سینی انگور اومد ، خواهر کوچیکم تو بغلش بود و پستونک میک میزد . سینی رو گذاشت روی سفره و رو کرد به من گفت :
    « ببین ، تو دیگه بزرگ شدی ، فردا خانجون چند تا خانوم خویش و دوست مهمون داره . دوره زنونس . مردها نباید خونه باشن . بابات میره سرِ کار . مش حسن هم با آق بزرگ میرن بازار . تو هم نزدیک ناهار برو چارتا نون سنگک از مشدی سلیمون بگیر و بیار ، خانوما که اومدن برو اونور باغ تاب سواری کن ، بازی کن . کتاب بخون . چه میدونم ، پیش ما نیا . زشته که خانوم ها رو سربرهنه ببینی . خوششون نمیاد » .
    خانجون باز ریزریز خندید و دستی به سر من کشید و گفت :
    « مرد شدی ماشالا . نکنه فردا بیای و سوسن جونو ببینی و عاشقش بشی ! سوسن نومزد محسن میشه وا » .
    مامانم غر زد و گفت : « وا ! تورو خدا نَگین خانوم جون . این تازه ده سالشه . سوسن پونزه شونزه سالشه . این هنوز جاشو خیس میکنه ! » .
    خانجون ریسه رفت و گفت : « چه بهتر ! دیگه مرد شده ! بایدم جاشو خیس بکنه ! » .
    مامانم با کف دستش یک اشاره ای به خانجون کرد و دستشو جلو دهنش گرفت و دوتایی از خنده کج و کوله شدن .
    گفتم : « سوسن کیه ؟ محسن کیه ؟» .
    مامانم گفت : « سوسن که سوسنه ، دختر محترم خانوم دیگه . محسن هم که برادرزاده خانجونته . خنگ شدی ؟ فردا خانجون میخواد سوسن رو واسه آقا محسن خواسِگاری کنه . میخواد یک کاری هم بکنه کارستون ! دیگه پاشو برو به کارت برس . برو دو تا کتاب بخون . پاشو . یواش یواش هم برو جاتو بنداز و بگیر بخواب . یادت باشه فردا زود پاشی بری یک سبد برگ تر و تازه از درختای مو بچینی . ناهار فردا دلمه برگ مو داریم با آش ماش و دمپختک . پاشو دیگه » .
    رو پشت بوم ، رختخوابم خنک بود ، کیف داشت . آسمون رو نیگاه می کردم و ستاره ها رو میشمردم . توی کتاب جیبی خونده بودم که پسرا و دخترایی که عاشق هم میشن ، یک خوشه انگور رو دون دون با هم می خورن تا دونه آخرش به هرکی بیفته ، اون یکی رو ماچ میکنه !
    یاد خوشه های انگور درخت های باغ بودم ، برگ های درخت مو ، خانجون و مامان و ریسه رفتنشون ، که . . . دیگه یادم نیست !
    آفتاب که روم افتاد ، پاشدم و از نردبون اومدم پایین ، یک نگاهی به درخت انگور بزرگه انداختم و رفتم ناشتایی خوردم . برگشتم و دوباره انگورها و درخت ها رو نیگاه کردم و دو سه تا خوشه بزرگ انگور کندم و رفتم پاشیر دم آبنما خوب شستمشون . چیدمشون لای چند تا برگ بزرگ مو و گذاشتم لب باغچه ، تو خنکای سایه درختا .
    سبد رو از عمه رباب گرفتم و رفتم براشون پر کردم برگ درخت مو .
    عمه رباب همه کاره خونه ما بود . به خانجون هم فرمون میداد . یک وردست هم داشت که بهش میگفتیم ننه گلین . هر دوتاشون پیر بودن . هرچی عمه رباب خوشگل و خندون و دلنشین بود ، ننه گلین زشت و بدگِل و انگار که زهر مار . چهار پنج تا دندون بلند و سیاه هم داشت اندازه هسته خرما . دهن که باز میکرد آدم دلش به هم میخورد .
    نزدیکای ناهار بود که خانجون سدام کرد : « شازده بالا ! بیا برو نونوایی نون بخر . مهمون ها یواش یواش میرسن . دیر میشه وا » .
    نون ها رو که بردم تو آشپزخونه ، دیدم همه هستند . پری ، خواهر کوچیکم داشت نخودبازی میکرد . علی ، داداش خیلی کوچیکم ، تو گهوارش خواب بود . مامانم می چرخید و به کارهای عمه رباب و ننه گلین سرک می کشید . خانجون هم لب پله نشسته بود و داشت به یک چیزی تو دستش نیگاه میکرد . تا من رو دید گفت :
    « دستت درد نکنه خان بالا . خوشگله ؟ » . یک انگشتر طلا تو دستش بود ، الکی گفتم : « آره خوشگله » .
    عمه رباب روی یک تیکه نون چیزهایی ریخت و گفت : « بیا بخور کیف کن . به به . ببین مامانت چه مایه ای درست کرده واسه دلمه ها » . با دلخوری گرفتم و فوت کردم و گاز زدم . بد نبود . آخه من دلمه دوست نداشتم . اما گشنه بودم و خوردم .
    خانجون به مامانم گفت : « مولوک خانم جون ! بیا خودت این انگشترو بذار لای دلمه سوسن . یادت نره دوتا چوب جارو بهش فرو کن که اشتباه نشه . همه رو یه چوب بزنین ، مال سوسن رو دوتا » .
    تا مامانم اومد بجنبه ، عمه رباب انگشتر رو گرفت و گفت : « خُبه خُبه ! مولوک خانوم جون ؟! خودم همه رو می پیچم ، این یکی هم با خودم » .
    در می زدند .
    چند تا خانوم با چادر و روبند اومدن تو . شیش هفت تا می شدن . سلام کردم .
    محترم خانوم روبندش را پس زد و منو گرفت و دوتا ماچم کرد و گفت : « به به ! ماشالا ! ببینین چه بزرگ شده ، چه مردی شده ! » . خانوما همه روبندشون رو ورداشتن و ناگهان من چشمم به سوسن افتاد . همشون به به کنان من رو ماچ کردن . لب های سوسن گمونم از دیگرون داغ تر بود . یکهو گُر گرفتم . نمیدونم ، شایدم تب داشت !
    خودم رو به دو رسوندم لب باغچه . دور و بر خوشه های انگور که چیده بودم گشتم و چرخیدم . گرمم شده بود . یکهو یک خوشه بزرگ ورداشتم و پاورچین پاورچین راه افتادم به سمت سرسرا . یک پا می رفتم ، دوتا پا بر میگشتم .
    سدای خنده و خوش و بش می اومد . هیاهویی بود . یکهو رفتم تو سرسرا و بلند گفتم : « سوسن جون ! میای با همدیگه یه دون یه دون انگور بخوریم ؟ » . که یکهو مامانم جیغ کشید :
    « وای خدا مرگم بده . برو بیرون . مگه نگفتم اینورا نیای ! » . خانوما با سرو سدا چادراشون رو سرشون می کشیدن که من در رفتم .
    سدای خنده ریزریز خانجونم می اومد . « اوا بابا ول کنین . بچچس ! پسر بچه ده ساله که رو گرفتن نداره وا . هنوز سنبلش بلبل نشده » . غش غشِ خنده خانوما همه جا رو پر کرد .
    در رفتم ، رفتم سراغ تاب خوردن و انگور خودم .
    ننه گلین ناهارمو آوورد کنار تاب گذاشت و رفت . آش ماش رو خوردم اما دلمه ها رو باز کردم و ریزریز کردم ریختم برا کفتر ها . هیچکومشون دوتا چوب جارو نداشتن . اَه . دلخور بودم .
    بزرگ شدی ماشالا . مرد میشی ایشالا .
    آ باریکلا ، یکی تو بخور ، یکی من میخورم . آ باریکلا .
    یکی من میخورم ، یکی سوسن میخوره ،
    یک دونه من می خورم ، باز یکی سوسن میخوره ،
    محسن کوفت بخوره ، محسن زهر میخوره .
    روی تاب می رفتم و می اومدم و دون دون و آروم انگور می خوردم . سر و سدای خانوما هم کم شده بود . غذاها رو کشیده بودن و تو سرسرا ، دیگه همه داشتن ناهار می خوردن .
    کاش سوسن می اومد با من تاب سواری می کرد . کاش به جای دلمه برگ انگور ، دونه های انگور رو با من می خورد . لباش چه داغ بود . نکنه که تب داشت . . . . .
    داشتم چرت می زدم که سدای جیغ و داد و فریاد عمه رباب و ننه گلین چرتم رو پاره کرد . از تاب پریدم پایین و دوویدم به سمت آشپزخونه . توی راه از هولم پام رفت رو انگورهایی که گذاشته بودم لای برگ ها ، کنار باغچه ، و خوردم زمین   انگورهایی که چیده بودم له شدند . اما من بلند شدم و دوویدم .
    عمه رباب داد می کشید و تو سرش می زد و می گفت :
    « وای مولوک خانوم . وای خانوم بزرگ . بدووین . این مرگ گرفته گلین داره خفه میشه . وای بمیری ایشالا . وای خبرت رو بیارن ایشالا » .
    مامانم از پیش و سوسن و چندتا از خانوما می دوویدن . همه سربرهنه ! مامانم گفت : « چی شده ؟ چرا داد می زنی رباب خانوم ؟ » .
    عمه رباب با گریه ولو شد رو زمین و تو سرش زد و گفت : « وای خانوم . این گلین ذلیل شده ، یه دلمه رو گذاشت تو دهنش و دندونش شیکست . انگشتره تو دلمه اون بود . همه رو با چوب جارو قورت داده ، داره خفه میشه . خاک به سرمون شد . بمیره الاهی » .
    سدای عُق زدن و بالا آووردن ننه گلین می اومد . اَه . دل آدم به هم میخورد .
    آفتاب میخورد تو موهای سوسن ، رنگ انگور یاقوتی بود . چشاش دو دو میزدن و پُرسون که چی شده ، انگار که دو دونه انگور درشت .
    مامانم ، و پشت سرش خانجون ، دو زانو نشستن رو زمین داغ . دستاشونم رو سرشون و تو موهاشون بود .
    همه ، سربرهنه بودن .
    ...همایون حسین تهرانی

Donnerstag, 18. Juli 2013

تلخم امشب ، شعر را زهرم نكن

شعر ! امشب ، بوي شيون مي‌دهي
بوي غم‌هاي ِ دل من مي‌دهي !

تلخي امشب ، بدتر از بادام ِ تلخ
دور ِ دفترهاي ِ مشق من نچرخ !

تلخي امشب ، تلخ‌تر از زهر مار
مثل ِ تنگاي ِ غروب ِ يك مزار

باز داري ، چاه ِ ويلم مي‌شوي
باز امشب هم ، رتيل‌م مي‌شوي

قند هستي تلخ‌ ما را مي‌گزي ؟!
با دم ِعقرب مربا مي‌پزي ؟ !

مشق من ، اي مشق ِ پراندوه ِ من
بازگرد از نعره‌هاي ِ كوه ِ من

اي دليل ِ بي‌دليلي‌هاي من
نيمه‌راهي در عليلي‌هاي من

كوه آتش مي‌شوي در كوره‌ام
مي‌نشيني گوشه‌ي ِ دلشوره‌ام

اي دليل ِ بغض ِ باراني ِ من
باز شو در مشق طغياني ِ من

با شكست سقف ويراني بپر
تا عروج اوج حيراني بپر

منفجر شو در شب ِ شيدايي‌ام
گم بشو در عمق ِ ناپيدايي‌‌ام

تلخم امشب ، شعر را زهرم نكن
با تمام ِ شعرها قهرم نكن

خط بخور اي مشق ! بي‌تكليف شو
كوچه بازاري‌ترين تصنيف شو

خط بخور در اعوجاج سطر‌ها
خيس شو از بغض خشك چترها

جمع كن امشب خيالم خسته است
يك جهان پرواز ، بالم خسته است

چند خط مثنوي ... ... ريوار باراني

“Bildung ist die mächtigste Waffe, um die Welt zu verändern.”

Nelson Mandela - Bing Photo

„Mein Leben lang habe ich mich diesem Kampf des afrikanischen Volkes gewidmet. Ich habe gegen weiße Vorherrschaft gekämpft. Ich habe gegen schwarze Vorherrschaft gekämpft. Ich habe das Ideal der Demokratie und der freien Gesellschaft hochgehalten, in der alle Menschen in Harmonie und mit gleichen Möglichkeiten zusammenleben. Es ist ein Ideal, für das ich zu leben und das ich zu erreichen hoffe. Doch wenn es sein soll, so bin ich für dieses Ideal auch zu sterben bereit.“
*******
„Ich hatte keine Erleuchtung, keine einzigartige Offenbarung, keinen Augenblick der Wahrheit; es war eine ständige Anhäufung von tausend verschiedenen Dingen, tausend Kränkungen, tausend verdrängten Momenten, die in mir die rebellische Haltung, die Wut und das Verlangen hervorriefen, das System zu bekämpfen, das mein Volk einkerkerte. Da war kein bestimmter Tag, an dem ich mir sagte, von nun an will ich mich der Befreiung meines Volkes widmen, sondern stattdessen tat ich es einfach, weil ich nicht anders konnte.“
*******
“Du wirst in dieser Welt mehr durch Taten der Barmherzigkeit erreichen, als durch Taten der Vergeltung.“
*******
“Als erstes musst du ehrlich zu dir selbst sein. Du wirst nie einen Einfluss auf die Gesellschaft haben, wenn du nicht dich selbst änderst. Alle Friedenskämpfer sind Leute, die Integrität, Ehrlichkeit aber vor allem Menschlichkeit nicht nur verstehen, sondern leben.“
*******
'Niemand hasst jemanden von Geburt an, sei es wegen seiner Hautfarbe, seiner Herkunft oder seiner Religion. Menschen müssen erst lernen zu hassen. Und wenn sie lernen können zu hassen, dann können sie auch lernen zu lieben, denn Liebe ist für das menschliche Herz viel natürlicher als Hass.'
*******
“Als ich aus der Zelle durch die Tür in Richtung Freiheit ging, wusste ich, dass ich meine Verbitterung und meinen Hass zurücklassen musste, oder ich würde mein Leben lang gefangen bleiben.“
*******
“Wenn man einen hohen Berg bestiegen hat, stellt man fest, dass es noch viele andere Berge zu besteigen gibt.”
*******
“Ich habe gelernt, dass Mut nicht die Abwesenheit von Angst ist, sondern dessen Triumph. Ein heldenhafter Mann ist nicht der, der keine Angst fühlt, sondern der, der sie besiegt.“
*******
“Groll gleicht dem Trinken von Gift und dann zu erwarten, es würde deine Feinde töten.“
*******
Wir müssen die Zeit mit Bedacht nutzen und uns vor Augen halten, dass der Zeitpunkt, das Richtige zu tun, immer gegeben ist.“
*******
“Wenn du mit einem Menschen in einer Sprache sprichst, die er versteht, so wird er dies im Kopf behalten. Wenn du aber mit ihm in seiner eigenen Sprache sprichst, geht ihm das direkt ins Herz.“
*******

School children sing happy birthday for former President Nelson Mandela in front of his home in Houghton, Johannesburg, July 18. 2013
 Reuters Photo
Well wishers arrive waving placards as they gather to wish former President Nelson Mandela happy birthday outside the Medi-Clinic Heart Hospital, where he is being treated, in Pretoria July 18, 2013
 Reuters Photo

“Bildung ist die mächtigste Waffe, um die Welt zu verändern.”
*******
“Man sagt, dass man ein Land erst kennt, wenn man in seinem Gefängnis gesessen hat. Eine Nation sollte nicht danach beurteilt werden, wie sie die höchsten Bürger behandelt, sondern die niedrigsten.“
*******
“Frei zu sein bedeutet nicht nur seine eigenen Ketten abzulegen, sondern sein Leben so respektvoll zu leben, dass es die Freiheit anderer steigert.“
*******
'Erst scheint alles unmöglich - bis man es geschafft hat.'
*******
Nelson Mandela: Ein Leben voller Zitate
Ideale / Hoffnung
MSN Redaktion

 

Mittwoch, 17. Juli 2013

دستمزد بخور و نمیر کارمندی و کارشناسی


دیوانگان .
======
بن مایه این داستان ، برگرفته از داستان کوتاه "ویلان پتی اُف" نوشته آنتوان چخوف است .

----

امروز که مانند پایان هر ماه ، رفته بودم تا چندرغاز دستمزد بازنشستگی ماهانه خود را از بانک بگیرم ، مانند هربار ، یا شاید مانند هر روز ، به یاد چهره همیشه خندان و مهربان همکار دیرینه ام کاظم سمنانی افتادم . میرکاظم سمنانی زاده .

هنوز چهره او روبروی چشمانم است . شاید دوازده سال است که او را ندیده ام ، انگار همین دیروز بود که با هم دست دادیم و روبوسی کردیم و از هم جدا شدیم .

من شش ماه زودتر از او بازنشسته شدم و او چون شش ماه از من دیرتر به سازمان آمده بود ، پس از من بازنشسته شد .

درست یادم هست ، چهل و دو سال پیش بود که من با سفارش دایی همسایه مان به ساختمان هشت اشکوبی سازمان سرپرستی ستاد های دریافت دریافتنی ها و پرداخت ناپرداختنی های زیر آوار ماندگان بی خانمان کشوری ، رفتم .

تازه از دانشکده بیرون آمده بودم و چون برای سربازی افزون بر نیاز شده بودم ، با سفارش دایی همسایه مان که هم گردن کلفتی بر تنه اش داشت و هم سبیل کلفتی بر بالای لبان ، راهی آن سازمان تازه راه افتاده شدم .

سرپرست سازمان پس از خوش و بشی من را به دفترم راهنمایی کرد . دفتر نیمه بزرگی با دو دست میز و سندلی و گنجه و دیگر آت و آشغال های یک دفتر کارمندی ، هر دو دست هم همانند همدیگر . کس دیگری آنجا نبود . روی در نوشته شده بود : کارشناسان ستاد یکم و ستاد دوم .

چند ماهی که گذشت ، تنها من بودم و خودم . نه کاری داشتم و نه همکاری . گاهی بدبخت بیچاره ای می آمد و آه و ناله می کرد و من او را می فرستادم به دفتر کناری که کارشناسان سوم و چهارم در آن نشسته بودند . آن ها هم او را می فرستادند به دبیرخانه ستاد یکم یا دوم !

ناگهان روزی سرپرست سازمان آمد و همراهش جوانی بود خوش بر و روی و خندان و خوشپوش و بسیار برازنده . او را با من آشنا کرد و گفت : جناب میرکاظم سمنانی زاده یکی از نزدیکان یکی از دوستان من هستند و از امروز همکار شمایند و کارشناس ستاد دوم هستند .

تا سرپرست سازمان پایش را بیرون گذاشت ، سمنانی زاده دست دراز کرد و با خنده به من گفت : به من بگو کاظم ! من به تو چه بگویم ؟

آن اندازه در ریخت و بر و روی او فرو رفته بودم که نفهمیدم چه پاسخی دادم . به این می اندیشیدم که دایی همسایه شان از دایی همسایه ما بی گمان گردن کلفت تر بوده است . ریختش به کارمندهای وارفته دفترهای کارشناسی ستادهای سازمان ما نمی آمد .

پشت میزش که نشست ، با خنده ای بلند به من گفت : پیپ می کشی ! با ترس گفتم : نه ! دودی نیستم !

با سدای بلند تری خندید و گفت : خاک بر سرت بیچاره !

هنگام ناهار مشدعلی آبدارچی آمد و دیگچه ناهار من را آورد و گذاشت روی میز . نگاهی به سمنانی زاده انداخت و گفت : شما ناهار دارین ؟ او با خنده گفت : ناهار ؟ نه ، من میرم چلوکبابی ناهار می خورم !

ده پانزده روزی به همین جور سپری شد . سمنانی زاده با تاکسی دربست می آمد و می رفت . یک روز ناهار در این چلوکبابی و روز دیگر در آن غذافروشی بود . تا یک روز دیدم در هنگام ناهار یک کیسه از کیفش در آورد و نان و تخم مرغ پخته اش را روی میز گذاشت و با خنده همیشگی به من بفرما زد !

از شگفتی شاخ در آورده بودم ، اما او همچنان می خندید و ناهارش را می خورد و مانند همیشه شوخی می کرد . من هم درگیر خوردن گوشت کوبیده بیات شده خود بودم .

پس از ناهار هم پایش را دراز کرد و با خنده همیشگی به من گفت : سیگار می کشی ؟ دیدم به جای پیپ یک بسته سیگار هما در آورد و در پاسخ دودی نیودن من ، هنگامی که داشت با کبریت سیگارش را روشن می کرد گفت : بدبخت !

سوار اتوبوس بودم و داشتم برمی گشتم خانه که دیدم آمد کنارم نشست ! با شگفتی گفتم : با اتوبوس میری ؟ خندید و گفت آره ، یه روز تاکسی دربست ، یه روز اتوبوس ، یه روز هم پیاده !

رفته رفته من و دیگر همکاران و کارشناسان سازمان و سرپرست و مشدعلی آبدارچی فهمیدیم که این میرکاظم سمنانی زاده ، پانزده شانزده روز نیمه نخست ماه را شاهانه زندگی می کند و کم کم که به پایان ماه نزدیک می شویم ، او هم آرام آرام زندگی اش مانند گدایان می شود و روزهای پایانی نه سیگار دارد که بکشد و نه نان خشک که بخورد ! پیاده می آید و پیاده بر می گردد .

سر ماه که می شد ، روز از نو ، روزی از نو . باز تاکسی دربست و سیگار برگ و پیپ خوشبو و ادوکلن گران بها و چلو کباب و جوجه کباب ! تنها چیزی که دگرگون نمی شد ، رفتار او بود . از هنگامی که می آمد ، می خندید و می خنداند و شوخی می کرد . هرگز توی هم نبود ، چه نیمه نخستین ماه و چه نیمه دومین ماه . او همیشه دلخوش و خندان بود ، چه داشت و چه نداشت . همه می گفتیم او خل است و الکی دلخوش !

بیست و نه سال و خرده ای همین جوری گذشت . ماه پشت ماه می آمد و می رفت و او همان رفتار را داشت . همه مان او را دیوانه می پنداشتیم و دیوانه می خواندیم . با دستمزد بخور و نمیر کارمندی و کارشناسی ، او در نیمه یکم ماه ، رفتاری مانند شاهزادگان داشت و در نیمه دوم همانند گدایان !

روزی را که بازنشسته شدم یادم نمی رود . از روزهای نیمه نخست ماه بود . با همه همکاران روبوسی کردم و اشک مشدعلی را با انگشتانم پاک کردم و سرم را برای سرپرست سازمان خم کردم و با گلویی فشرده از در ساختمان بیرون آمدم و سمنانی را دیدم که روی نیمکت لب باغچه نشسته و پایش را روی پایش انداخته و پیپ می کشد !

با او روبوسی کردم و بدرود گفتم ! اشکم که ریخت ، دستی به سرم کشید و گفت : بیچاره ، چرا گریه می کنی ؟ گفتم : دلم برایت تنگ می شود . گفت بدبخت نمرده ای که . می آیی دیدنم و من هم می آیم دیدن تو . دلتنگی ندارد !

پس از بیست و نه سال ، به او گفتم : کاظم ، تو تا کی می خواهی با این دیوانگی هایت زندگی کنی ؟

نگاهی پر از شگفتی به من انداخت و گفت : چی گفتی ؟ دیوانگی چیه ؟

گفتم ، با شرمساری : همین رفتار دیگه ، همین که نیم ماه مانند شاهزادگان زندگی می کنی و نیم دیگر مانند گدایان . همه پشت سرت همین را می گویند .

با خنده ای بلند ، پیپش را با فندکش چاق کرد و گفت : دیوانه شماها هستید بیچاره ها . خاک بر سرتان !

سپس از من پرسید : بگو ببینم ، تو تا امروز زندگی کرده ای ؟

دستپاچه شدم . با تته پته گفتم : نمی دانم ، شاید !

گفت : بگو ببینم ، تا امروز یک دست پوشاک گران برای زنت خریده ای تا او را خوش بکنی ؟ خیلی گران ؟

گفت : بگو ببینم ، تا امروز در گران ترین هتل های چند ستاره زن و بچه ات را برده ای که به آن ها آرامش بدهی ، خوراک های درجه یک خورده ای ؟ تا امروز راننده ای در ماشین را برایت باز کرده است که بروی سندلی پشتی بنشینی و لم بدهی ؟ تا امروز برای بچه هایت اسباب بازی های خارجی خریده ای که از اوج خوشی جیغ بکشند و به هوا بپرند ؟ تا امروز پیپ با توتون درجه یک کشیده ای ؟ سیگار برگ هاوانا دود کرده ای ؟ خودت یا زنت عطر و ادوکلن پاریسی ممتاز زده اید ؟ تا امروز تیهو بریون خورده ای ؟

باز گفت : بگو ببینم ، تو و دور و بری هایت تا امروز با ماشین های شیک اینور اونور رفته اید ؟ تا امروز بنز رانده ای ؟ من اسفند به اسفند یک ماشین نو می خرم و نوروز بر و بچه را را اینور اونور می برم . پس از نوروز هم با کمی زیان آن را می فروشم . اما خود و زن و بچه هایم ده بیست روزی کیف می کنیم !

دیگر گیج و ویج شده بودم . پاسخی نداشتم . با ترس و لرز گفتم : نه !

از ته دل خندید و گفت دیگر همکاران سازمان آیا این کارها را کرده اند ؟ گفتم : نمی دانم .

گفت : خاک بر سر همه تان کنند بدبخت ها ! شما هیچ یک تا امروز زندگی نکرده اید . اما من زندگی کرده ام . همه این کارها و هزارها کار دیگر مانند این را انجام داده ام . سدها بار فریاد خوش خوشان زن و بچه و دور و بری هایم را در آورده ام . اگر نمی توانسته ام همه روزها این کار را بکنم ، نیمی از روزها را انجام داده ام و همه را شاد و خوش کرده ام . ده پانزده روزی را هم که نمی توانسته ام ، همه با دلخوشی دو هفته دیگرش و با امید سپری شدن روزهای سخت ، دلخوش بوده ایم . هیچ آرزویی برای خودم و زن و بچه ام نیست که برآورده نکرده باشم . خاک بر سر همه تان بکنند !

ول کن نبود .

گفت : گیریم که همه ما بتوانیم سد سال زندگی کنیم . هنگامی که شما ها و من و زن و بچه هایم بمیریم ، شماها سد سال با بدبختی و دست به دهان و با هزار آرزوی برآورده نشده مرده اید ، اما من و زن و بچه هایم پنجاه سال هرچه دلمان خواسته است انجام داده ایم و خوش بوده ایم و بی هیچ آرزویی مرده ایم . تو میگی بهتر است آدم سد سال با نداری و بدبختی زندگی کند ؟ یا بهتر است پنجاه شست سال با خوشی و خرمی ؟

اگر نداشته ام که سد سال آن جوری که دوست دارم زندگی کنم ، دست کم ما پنجاه سال زندگی خوش کرده ایم . گیریم که در پنجاه سالگی مرده ام ! به همه آرزوهایم که نه ، به نیمی از آن ها که رسیده ام .

ما یک نیمه از زندگی را با خوشی گذرانده ایم و یک نیمه آن را با دلخوشی . شما همه زندگی تان را با ناخوشی سپری کرده اید !

خاک بر سر همه شما سد ساله های بدبخت و ناخوش که آرزو به گور می برید !

تاکسی دربست ایستاد و او سوار شد و رفت . از پشت شیشه دیدم که پکی به پیپش زد و پوزخندی به ما دیوانگان

Homayoon Hosseinian Tehrani

قصه های من و پدرم Tales Me and My Dad

قصه های من و پدرم . یکم

پیش درآمد : پدرم شیفته این بود که من از کودکی سر پای خودم بایستم ! هنگامی که من در نخستین سال دبستان بودم ، خانه مان در خیابان کوشک بود ، اما نام مرا در دبستانی نوشت که در سرزمین (!) تهرانپارس آن روزگار ( پنجاه و پنج سال پیش ) بود . شاید تنها دبستان آن سرزمین که سراسرش یونجه زار و نخودزار بود و در پایانش یک باشگاه شبانه برای بزن و بکوب . پس از سه سال که ما برای بازسازی خانه مان کوچ کردیم برای یک سال به تهرانپارس ، دبستان من آمد به یک خیابان آنسوی خیابان کوشک ، خیابانی که هنوز نام خانواده هدایت بر آن است .

بارها من و او به گشت و گذارهای کاری اش به این شهر و آن شهرستان آن روز ایران رفتیم و این داستانی است از رفتن دو روزه ما به اصفهان ، در هشت سالگی من .
-----   

بخش یکم : گاراجی گیتی نوردی اسفاهون
که بنگاه گیتی نورد ، از آن دایی پدرم بود

-----

با سدای سوت ترمز اتوبوس فکسنی چشمانم را گشودم . قیژقیژ و ویژویژ یکنواخت و دیوانه کننده اتوبوس به پایان رسید . سرم که روی پای پدرم بود ، بدجوری درد می کرد . زانوهام بدجوری می سوخت و کف پاهام که از سرشب به بدنه و دیواره سرد اتوبوس چسبانده بودم ، بدجوری یخ کرده بود .

بابا ، با همان شیوه خونسرد همیشگی گفت : پاشو ، رسیدیم .

شاگرد راننده اسفاهونی ، فریادی شیهه مانند کشید و گفت : پاشین ، آخرشس ، اینجا اسفاهونس، گاراجی گیتی نبردس ، پیاده شین دیگه . اَه پاشین آقایونا .

شیشه های خاک گرفته اتوبوس خیس بودند . هوا هنوز تاریک بود ، دم دمای روشن شدن هوا بود . بلند شدم . همه چیز بد بود . سرم درد می کرد ، پایم له شده بود ، اما یه چیز خوب تو اون میونه ، دلخوشم می کرد . یه بوی خوبی می اومد . نمی دونم بوی چی بود ، ولی هرچی بود ، بوی خوب و دلچسبی بود .

پیاده که شدیم ، کف گاراژ گیتی نورد ، لجن مال بود و لغزنده . بارون و زباله و روغن سوخته اتول ها با هم آمیخته بودند و جان می دادند برای سرسره بازی .

بابام گفت : بپا لیز نخوری .

دستشو چسبیدم . لیز می خوردیم و به سمت در گاراژ می رفتیم . آن بوی خوش من را به بیرون می کشاند . بویی شگرف ، که در میان بوی لجن کف گاراژ و بوی دود گازوییل اتوبوس ها و بوی بد و سوزنده ادرار که از آبخانه گوشه گاراژ می آمد ، خودنمایی می کرد .

به بابام گفتم : اینجا گیتی نورده ؟ بابام گفت : آره .

سخت پکر شدم . تنگ آبگینه خودخواهی خانوادگی ام سخت ترک برداشته بود و نیاز به بند زدن داشت . گیتی نورد مال دایی بابام بود . مگه میشه اینجوری باشه ؟

چسبیده به در گاراژ ، همین که بیرون رفتیم ، یک دکان بود پر از روشنایی چند تا چراغ زنبوری ، با دو سه تا دیگ گنده پر از شیر ، که غل غل می کردند ! بوی شیر داغ می آمد .

بابام گفت : شیر می خوری ؟

پریدم بالا و با فریاد گفتم : آره .

در همه زندگی ام ، شیری به آن خوش بویی و خوش مزگی ، دیگر تا به امروز نخورده ام

بویش هم پس از پنجاه و چند سال ، هنوز در بینی ام هست .

دو کاسه کوچک شیر داغ و تکه ای نان قندی ، در زیر ریزش باران خنک دم دمای آفتاب زدن ، سردرد و پادردم را به پایان برد .

پدرم ، پس از آن که خیالش از سیر شدن من آسوده شد ، نگاهی به من انداخت و گفت :

می دونی که من خیلی کار دارم . باید برم عدلیه و پس از آن هم چند جای دیگر . اینجا اسفهانه و جاهای خیلی دیدنی داره . خودت برو سی و سه پل و پل خواجو و چهلستون رو پیدا کن و ببین . هر کاری که دوست داشتی بکن ! غروب بیا به این نشونی خونه آقای . . . . . . من غروب میرم اونجا . نمی ترسی که ؟

و من گفتم : نه ! ترس نداره .

بابا سپس تکه ای کاغذ از کیفش در آورد و با خودنویسش ، نشانی خونه آقای فلان رو نوشت داد به من ، پس از اون ، چندتا سکه و یکی دو تکه اسکناس در جیب های من ریخت و گفت : بپا گم نشی ، اگه گم شدی ، برو سراغ یه پاسبونی ، ژاندارمی کسی بگرد ، این کاغذو بده بهش و بیا خونه آقای فلانی . خودتم که سواد داری .

----- 

بخش دوم : اسفاهون نصف جهون

-----

هفت هشت سال بیشتر نداشتم ، ولی خیلی دلخور شدم ، خودم میتونستم نشونی رو بخونم ، پاسبون نمی خواستم ! من و گم شدن ؟ خیلی به من بر خورده بود .

بابام ، نگاهی به من انداخت و دور شد .

مانند بید می لرزیدم ! شاید هم از خنکای هوا بود ! شاید هم از زیادی شیر داغ ! یا از دون دون بارون ، هرچی بود ، از ترس نبود که !

بابام که دور می شد ، او را می دیدم . آرام می رفت و چیزی می خواند . او همیشه یا داشت می خواند ، یا داشت می نوشت . هیچ کاری هم به دور و برش نداشت .

هوا روشن شده بود . این خوب بود ، کمی کمتر می لرزیدم ! اما یک چیزی اندازه چوب بلال تو گلوم گیر کرده بود و هی فشار می داد . نمی دونم چی بود ! شاید از بوی شیر داغ و تازه . سر کشیده بود و رفته بود تو گلوم گیر کرده بود . هرچی بود ، هیچ دخلی به ترس و تنهایی و این جور چیزهای نامردانه نداشت .

به هوای رفتن به تماشای سی و سه پل و چلستون ، به شتاب راه افتادم . من که بلد نبودم که اون ها کجا هستند ، پس شاید بابام بلد باشه ! من که کاری با بابام نداشتم ! سی چل درخت پشت سرش بودم ، انگاری سایه ام هم به سایه اش نمی رسید .

بابام رسید به یک ساختمون بزرگ . پل نبود ! چه برسه به سی و سه پل ! ستون نداشت ، چه برسه به چلستون ! روی یک نیمکت چوبی ، کنار خیابون نشست ، من هم بدون آن که سایه ام روی سایه بابام بیفته ، اونور خیابون ، پشت یه درخت ، نشستم لب جوی آب .

چه بوی شیر داغی می اومد ! انگاری بوی آبخونه کنار گاراژ گیتی نورد هم با بوی شیر داغ می اومد ! داشتم می ترکیدم ! از ترس این که تکون بخورم و سایه ام به سایه بابام گیر کنه ، یه جورایی ، آب را آلوده کردم .

آخیش ! در آن خنکای بامدادی ، شیر داغ چه چسبیده بود .

بابام ، پس از این که خوندن و نوشتنش تموم شد ، رفت تو ساختمون ! هی موندم و موندم ، اما اون بیرون نمی اومد . دلم شور میزد که نکنه سی و سه پل دیدن دیر بشه ! نکنه چلستون بسته بشه .

نزدیکای ناهار ، بابام که داشت یه چیزی میخوند ، از ساختمون اومد بیرون و دوباره پیاده راه افتاد . چندتا درخت که رد کردیم ، پیچید توی یه خیابونی که پر درخت بود ! تازه یه خیابون هم نبود ، خودش چارتا خیابون بود .

من اون روز چقدر درخت دوست داشتم . سایه من رو نگه میداشتن و با سایه بابام قاتی نمیشد . دلم تنگ سی و سه پل و چلستون بود .

بابام رسید به یک چارراه و از اون رد شد و رفت اونور خیابون ، و من هم ! یهو دیدم یه پل گنده اونجاس ! وای ! چه گنده بود .

بابام رفت رو پل ، منم پشت سرش ، تونستم روی تختکی رو که نوشته بود « سه و سه پل » بخوونم . گفتم که خودم پیداش می کنم .

چه پل خوبی بود . دو تا دالون دراز دو سمتش داشت که من میتونستم توشون راه برم و هم از پرتگاه رودخونه بترسم ( خوب ترس داره دیگه ! ) و هم با دل شیر دنبال بابام باشم که دوباره داشت یه چیزی میخوند و می رفت .

اون ور پل ، باز از خیابون رد شدیم . درختا دیگه کم شده بودن ، مجبور بودم هی وایسم و هی بدووم . یکهو بابام پیچید تو یه مسجد بزرگ . من هم پیچیدم .

بابام که داشت آماده دستنماز گرفتن می شد ، من هم دلی از عزا در آوردم . شیر داغ زیر بارون چه چسبیده بود . چه بویی داشت !

بابام که داشت نماز میخوند ، من هم پشت سرش ، ته شبستان ، پشت یه ستون ، تند تند نمازم رو خوندم . بدون دستنماز ! می ترسیدم چلستون دیر بشه . نمازم که تموم شد دیدم بابام هنوز داره نماز میخونه . من هم تکیه دادم به یه ستون بزرگ .

بابام داشت نماز میخوند ، هی نماز میخوند . چلستون هی داشت دیر میشد .
-----

بخش سوم : اصفاهون همه ی جهون

----- 

بوی شیر داغ می اومد ! انگاری اتوبوس فکسنی وایساده بود . دیگه سدای قیژقیژ و ویژویژ نمی اومد . چشمامو واز کردم . بارون نمی اومد . سدای اذون می اومد . هوا کمی تاریک بود . بابام نبود .

دوویدم بیرون مسجد . بابام نبود ، چلستون نبود ، دیگ شیر نبود ، چراغ زنبوری نبود ، هیچی نبود جز کمی تاریکی .

نترسیده بودم . نه ! تنها دلم برای سی و سه پل تنگ شده بود ! به سمت اون دوویدم . نرسیده به پل ، یه آجان تکیه داده بود به یه دوچرخه و داشت سیگار می کشید . آرام به سمتش رفتم و کاغذو دادم بهش و گفتم : ببخشین این خانه کجاس ؟ کاش بارون می اومد و اون نمی تونست اشکای منو ببینه .

با مهربانی پرسید : شوما گم شدهِ ین ؟ گفتم : نه ! من این خونه رو پیدا نمی کنم . گم نشده ام . بابام اینجا مهمونه ، منم مهمونم .

آجان خان گفت : سوار شین برسونمتون ! انگاری همین نزدیکِس . مارنی رو که رد کـِردِیم . میرسیم سری کوچه ی . خونه تو همون کوچه پیداس . در می زنین . آ درو واز می کونن .

چه کیفی داشت دوچرخه سواری . قیژقیژ . ویژویژ . قیژقیژ .

کوبه ی در که به سدا در اومد ، پیرمردی در رو واز کرد . دو تا دامن سیاه بزرگ بزرگ به هر پاش آویزون بود ! انگاری پانسد متر دبیت خرجش کرده بودن ! گفت : بفرماین آقا همایون . آقا مهننس مندظردونس .

بابام رو یه تخت بزرگ کنار باغچه نشسته بود با یه آقایی گپ میزد . داشتن هندونه میخوردن . سلام کردم .

بابام گفت : چطوری ؟

گفتم : خوبم .

به اون آقاهه هم سلام کردم .

بابام گفت : سی و سه پل چیطور بود ؟ گفتم : خوب بود .

بابام گفت : چلستونم دیدین شوما ؟ گفتم : آره .

بابام گفت : آ چن تا ستون داشت ؟ کمی فکر کردم و گفتم : چهل تا .

بابام گفت : ناهار چی خوردِین ؟ باز کمی فکر کردم و گفتم : چلو کباب .

بابام رو کرد به حاجی آقا . . . و با ادای گویش اسفاهونی بهش گفت :

حَج آقا ، مَگی تو مسجیدای اسفاهون شومام ، چلوکباب میفروشن ؟

کمی خندیدند و پس از آن رو کرد به من و گفت : فردا شب برمیگردیم تهرون . فردا برو چهلستون ، ستوناشو درست بشمُر . آ پلی خواجواَم دیدنیس ها . برو اونم ببین گردالیاشو بشمر .


Homayoon Hosseinian Tehrani

کی‌ زُلف و .. رُخ و .. لعل ِلب ِ او شده سعدی -Sheikh Saadi


Sheikh Saadi (Wikipedia)
بربود دلم .... در چمنی .... سرو روانی ...

زرین کمری .. سیمبَری .. موی میانی

خورشید وشی .. ماه رُخی .. زهره جبینی

یاقوت لبی .. سنگ دلی ..... تَنگ دهانی

عیسی نفسی .. خضر رهی .. یوسُف عهدی

جم مرتبه‌ای ... تاج وری ... شاه نشانی ...

شنگی .. شکرینی ... چو شکر در دل ِخلقی

شوخی .. نمکینی ... چو نمک شور ِجهانی

جادو فکنی ... عشوه گری ... فتنه پرستی

آسیب دلی ... رنج تنی .... آفت ِ جانی

بیداد گری ... کج کُلَهی ... عربده جویی

شکّر شکنی ... تیرقَدی ... سخت کمانی

در چشم ِ امل .... معجزه ی آب ِ حیاتی

در باب ِ سخن .... نادره ی سحر بیانی ....

کی‌ زُلف و .. رُخ و .. لعل ِلب ِ او شده سعدی

آهی و ... سرشکی و ... غباری و ... دخانی  
 این غزل سعدی فقط در مطلع و بیت هشتم فعل دارد . 
می گویند از غزلهای تکنیکی حضرتشان است